Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών

Κάθε χρόνο τέτοια μέρα κατακλύζονται τα Μέσα με δηλώσεις, μηνύματα, ομιλίες. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γίνεται –και σωστά γίνεται- πολύς “θόρυβος” για την ευαισθητοποίηση ενάντια στη βία κατά των γυναικών. Με βίντεο, με καμπάνιες, με εικόνες. Τι γίνεται όμως τις ημέρες που έχει “ησυχία”; Που δεν βρίσκεται η βία ως θέμα στο Χρονολόγιό μας στο Facebook ή σε ένα ρεπορτάζ στην τηλεόραση. 

Ποια γυναίκα μιλάει; (αν μιλάει κάποια). Ποια ενημερώνεται; (αν ενημερώνεται κάποια). Ποια διακρίνει πως κακοποιείται; (γιατί τα όρια της κακοποίησης είναι δυσδιάκριτα και πάντα ξεκινάνε από την ψυχολογική και λεκτική βία). Ποια έχει το θάρρος να ζητήσει βοήθεια; Πόσες από εμάς παρακινούμε μια φίλη, συγγενή, γνωστή ή  γειτόνισσα που κακοποιείται να ζητήσει βοήθεια; Πως καταλαβαίνουμε ότι μια γυναίκα στον κύκλο μας κακοποιείται; 

Μελετώντας τα συνολικά στατιστικά στοιχεία που δημοσίευσε αυτές τις μέρες η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων από τις κλήσεις στην Τηλεφωνική Γραμμή SOS 15900 για τα τελευταία 5 χρόνια, δεν μπορούν μερικά από τα ποσοστά να μας αφήσουν αδιάφορες και αδιάφορους.  

Τα τελευταία 5 χρόνια λειτουργίας του το 15900 δέχτηκε 26.548 κλήσεις και 346 ηλεκτρονικά μηνύματα. Από αυτές τις κλήσεις και μηνύματα, θεωρώ πως τα πιο σημαντικά στατιστικά στοιχεία που προκύπτουν αφορούν στο μορφωτικό επίπεδο, την εργασιακή κατάσταση και την ηλικία των κακοποιημένων γυναικών. Αφού, τα μεγαλύτερα ποσοστά των γυναικών (που απάντησαν σε ερώτηση για τις παραπάνω κατηγορίες), αφορούν σε: 

- Απόφοιτες ή τελειόφοιτες της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (12%)
- Απασχολούμενες και αυτοαπασχολούμενες (27%)
- Από 25 έως 39 ετών (26%)

Δεν είναι η πρώτη φορά που διαπιστώνουμε αυτό το συνταρακτικό στοιχείο: Σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, οι γυναίκες που κακοποιούνται σωματικά και ψυχολογικά είναι συνήθως γυναίκες υπεράνω πάσης υποψίας. Οι περισσότερες από αυτές είναι γυναίκες νέες, μορφωμένες, ανεξάρτητες, καταξιωμένες επαγγελματικά και κοινωνικά και πολύ δυναμικές. 

Δύο από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στη ζωή μιας γυναίκας που υφίσταται βία, είναι πρώτον να το αντιληφθεί και να το συνειδητοποιήσει η ίδια, και δεύτερον να καταφέρει να μιλήσει γι’ αυτό και να κυρίως να ζητήσει βοήθεια.  Γιατί στο πλαίσιο της πατριαρχικής κοινωνίας που έχουμε μεγαλώσει, η παραδοχή της κακοποίησης, το να βγει μια γυναίκα να μιλήσει δηλαδή και να ζητήσει ουσιαστική στήριξη, αποτελεί μια διαδικασία φορτισμένη με πολλές ενοχικές δυνάμεις. 

Γνωρίζουμε πως η βία ενάντια στη γυναίκα, πάντοτε υπήρχε, σε όλες τις κοινωνίες αυτού του πλανήτη, ανά τους αιώνες. Και άλλοτε ίσως και πολύ χειρότερη. Όμως πιστεύω ακράδαντα πως στις μέρες μας το πιο ισχυρό όπλο ενάντια στη βία των γυναικών, είναι η παιδεία. Η καλλιέργεια της συνείδησης των παιδιών πως όλοι οι άνθρωποι ανεξαρτήτως φύλου είναι ίσοι, αλλά διαφορετικοί. Η πραγματική αποδοχή της διαφορετικότητας σε όλα της τα επίπεδα, θεωρώ πως είναι το ήμισυ του παντός για την εξάλειψη της βίας γενικότερα. 

Τηλεφωνική Γραμμή SOS 15900 

17 Νοέμβρη 1973. 43 χρόνια μετά

Κοντεύει πια να συμπληρωθεί μισός αιώνας από την ημέρα εκείνη. 17 Νοέμβρη 1973. Η αρχή του τέλους της δικτατορίας της 21ης Απριλίου 1967. Μια ημέρα σύμβολο που άφησε βαθύ αποτύπωμα στα νιάτα της εποχής εκείνης, αλλά και στις γενιές που ακολουθούν μέχρι τις μέρες μας.

Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία! Μέσα στις τρεις αυτές λέξεις αποκρυσταλλώνεται το αίτημα της εξέγερσης. Μιας εξέγερσης που ξεκίνησε από το φοιτητικό κίνημα, έγινε παλλαϊκή και συντάραξε συθέμελα το χουντικό καθεστώς, που οκτώ μήνες αργότερα, τον Ιούλιο του 1974, κατέρρευσε κάτω από το βάρος των εγκλημάτων και των ανομιών του.

Οι δεκαετίες κύλισαν. Η 17η Νοέμβρη έγινε ημερομηνία σύμβολο. Ορόσημο για τους κοινωνικούς αγώνες που ακολούθησαν. Επέτειος μνήμης, αλλά και έμπνευσης για κοινωνικές διεκδικήσεις, για το βάθεμα της δημοκρατίας, για την ελευθερία για την αξιοπρέπεια του ανθρώπου. Γιορτή της νεολαίας, αφού η νεολαία ήταν εκείνη που πρωτοστάτησε στην εξέγερση του Πολυτεχνείου. 
Αλλά και αφετηρία προβληματισμού και διαρκές μήνυμα προς όλες και όλους για εγρήγορση και αντίσταση σε ό, τι καταδυναστεύει τη ζωή μας σήμερα, το 2016.

Γιατί, η κάθε είδους στρατιωτική δικτατορία, ως πολίτευμα που διαχρονικά αποτελούσε εργαλείο εξυπηρέτησης αντιλαϊκών συμφερόντων, μετεξελίσσεται, ανακαλύπτει νέους τρόπους επιβολής και χειραγώγησης των λαών, αξιοποιεί καινούργιες μεθόδους επικράτησης. 
Στις μέρες μας, και μέσα από πολυσύνθετες διαδικασίες αλληλεξάρτησης των κρατών, η μέθοδος της παράνομης στρατιωτικής βίας που εφαρμοζόταν στο παρελθόν έχει πάρει τη μορφή της οικονομικής βίας, που είναι μάλιστα επενδυμένη με μια ιδιότυπη νομιμότητα.

Το ζούμε με ιδιαίτερη ένταση στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια με την οικονομική κρίση, που έχει επιφέρει ρωγμές στην εθνική ανεξαρτησία και τη λαϊκή κυριαρχία της χώρας και σοβαρό πλήγμα στην πορεία του λαού μας για την κοινωνική του ολοκλήρωση.

Έτσι, το μήνυμα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου παραμένει επίκαιρο, απευθύνεται κυρίως στις νέες και τους νέους μας και είναι μήνυμα και κάλεσμα αντίστασης:

- Στην άρνηση, τη φυγή και την παθητικότητα
- Σε ό, τι θολώνει το νου και χειραγωγεί τη σκέψη
- Στο ψέμα, την υποκρισία, την απάτη
- Σε ότι μας καταδυναστεύει και μας υποχρεώνει στη σιωπή
- Στην άκριτη αποδοχή λόγων και έργων, εικόνων και παραστάσεων, που εύσχημα διαχέονται με σκοπό τη διαμόρφωση της κοινωνικής μας συνείδησης
- Στο ρατσισμό, την ξενοφοβία και τις κοινωνικές διακρίσεις κάθε είδους, που αποπροσανατολίζουν και καλύπτουν την πραγματική αιτία των προβλημάτων που απασχολούν τις σύγχρονες κοινωνίες.

Με όπλα τη γνώση και τη μόρφωση, που διευρύνουν τη σκέψη και κάνουν τον άνθρωπο τολμηρό, αυτάρκη και δημιουργικό, με στάση ζωής που θα διακρίνεται από τη δράση, τη συμμετοχή και την ενεργητικότητα, η νέα γενιά μπορεί να ζήσει σε μια πατρίδα, που θα εκπληρώνει τα όνειρά και τις προσδοκίες της.-